F.W.J. Dilloo en de Vrije Universiteit
Toen de Vrije Universiteit in 1880 haar deuren opende, telde zij vijf hoogleraren en vijf studenten, zo gaat het verhaal. Een van die hoogleraren was de Duitser F.W.J. Dilloo, geestverwant van Kohlbrugge. Hij werd benoemd in de Faculteit der Letteren voor het onderwijs in het Hebreeuws. Ook gaf hij enige tijd colleges Nieuwe Testament. Zijn verblijf aan de VU is echter geen succes geworden, en per 1 januari 1886 werd hem op zijn verzoek eervol ontslag verleend. Hij keerde terug naar Duitsland en werd predikant in zijn vroegere gemeente Soldin.
Rond zijn vertrek heeft altijd een sluier van geheimzinnigheid gehangen. Op grond van nieuw onderzoek kan echter vastgesteld worden dat Dilloo bezwaar had tegen de ecclesiologie van A. Kuyper en er al vroeg van overtuigd was dat de stichting van de VU zou leiden tot een breuk in de Nederlandse Hervormde Kerk. Toen bleek dat hij tegen een dergelijke breuk bezwaar had, werd zijn verblijf aan de VU onmogelijk.
In dit onderzoek is gebruik gemaakt van aantekeningen van de weduwe van Dilloo, die onlangs door een kleinzoon van Dilloo aan dr Aalders ter hand werden gesteld. Ook kwam onbekend brievenmateriaal boven tafel. Al deze archivalia zijn door Aalders gedeponeerd bij het Historisch Documentatie Centrum aan de Vrije Universiteit.
Het artikel over Dilloo is verschenen in het Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800 21 (2008) 3-14. Een exemplaar van dit nummer kunt u verkrijgen bij Administratie DNK, Postbus 130, 8260 AC Kampen.